Σπινέλλιος

Η ονομασία του προέρχεται από τη λατινική λέξη “spina”, που σημαίνει αιχμή, ακίδα, καθώς το αυτοφυές πέτρωμα του σπινέλλιου περιβάλλεται από αιχμηρές ακίδες. Σε αρχαία κείμενα ο κόκκινος σπινέλλιος αναφέρεται ως «ανθράκιον» ή «άνθραξ» από το χρώμα του που μοιάζει με πυρωμένο κάρβουνο. Οι αναφορές αυτές πιθανό να αφορούν και τον κόκκινο γρανάτη, την κόκκινη τουρμαλίνη και το ρουμπίνι. Η εξόρυξή του ξεκίνησε στην Αρχαιότητα στα ορυχεία του Μπανταχσάν στο Αφγανιστάν. Αναφορά στον σπινέλλιο γίνεται και στο ημερολόγιο του Ενετού εξερευνητή Μάρκο Πόλο (1254 – 1324). Ο λίθος περιγράφηκε για πρώτη φορά από τον μελετητή Georg Bauer ή Georgius Agricola το 1546. Η δε ονομασία του τού δόθηκε το 1783 από τον Γάλλο ορυκτολόγο Jean-Baptiste Romé. Αναγνωρίστηκε επίσημα, μόλις τον 19ο αιώνα, ως ξεχωριστός λίθος. Προηγουμένως, συγχεόταν με το ρουμπίνι και το ζαφείρι. Μερικά από τα πιο επιφανή «ρουμπίνια» του κόσμου είναι στην πραγματικότητα σπινέλλιοι. Όπως το “Black Prince’s Ruby”, που βρίσκεται στο αυτοκρατορικό στέμμα της Αγγλία, είναι ένας κόκκινος σπινέλιος 170 καρατίων. Ο λίθος εμφανίστηκε για πρώτη φορά τον 14ο αιώνα στα ιστορικά αρχεία της Ισπανίας και ανήκε σε Μαυριτανούς και Ισπανούς βασιλιάδες· δόθηκε δε το 1367 στον «Μαύρο Πρίγκιπα» της Ουαλίας Εδουάρδο, ως αμοιβή για τη νίκη μιας μάχης. Ένας άλλος κόκκινος σπινέλλιος 360 καρατίων είναι το “Timur Ruby” που ανήκει στη συλλογή της βασίλισσας Ελισάβετ και έχει χαραγμένα πάνω του τα ονόματα των Μογγόλων αυτοκρατόρων που το κατείχαν προηγουμένως, μαρτυρώντας την ηλικία του.

Ο σπινέλλιος συνδέεται με την ανανέωση της ενέργειας, την ενθάρρυνση στις δύσκολες συνθήκες και την αναζωογόνηση. Έχει ενδυναμωτική δράση στις θεραπείες του μυοσκελετικού συστήματος και των αρθρώσεων. Συνδράμει τη θεραπεία της αναιμίας. Δρα κατευναστικά στο νευρικό σύστημα. Ο μπλε σπινέλλιος ενεργοποιεί την επικοινωνία ενώ ο κόκκινος σπινέλλιος τονώνει τη ζωτικότητα του σώματος.

Ανήκει στα Οξείδια στην ομάδα σπινελλίων. Η κρυσταλλική του δομή είναι κυβική και έχει γυαλώδη λάμψη. Αποτελείται κυρίως, από αργιλικό μαγνήσιο· περιέχει επίσης, χρώμιο, σίδηρο και βανάδιο. Ανάλογα με τη δοσολογία αυτών των στοιχείων συναντάται σε διάφορους χρωματισμούς : μπλε ή sapphire spinel, σκούρο πράσινο ή chlorοspinel, πορτοκαλί ή rubicelle, κόκκινο, καφέ, μαύρο και άχρωμο.

Πηγές σπινέλλιου υπάρχουν στο Αφγανιστάν, τη Βραζιλία, τη Βιρμανία, την Τανζανία, τη Μαδαγασκάρη, την Ταϊλάνδη, τις Ηνωμένες Πολιτείες. Στην Ελλάδα σπινέλλιοι εντοπίζονται στα ορυχεία σμύριδας στη Νάξο και τη Σάμο.